Cây ăn quả
Cây na
Th11
Na, hay còn gọi là mãng cầu ta, mãng cầu dai/giai, sa lê, phan lệ chi, (danh pháp hai phần: Annona squamosa), là một loài thuộc chi Na (Annona) có nguồn gốc ở vùng châu Mỹ nhiệt đới, được trồng nhiều ở các nước Đông Nam Á, Châu Úc, Châu Phi,v.v… Ở Việt Nam trồng 2 loại na: na dai và na bở. Na là một loại cây ăn quả khá phổ biến và được ưa chuộng tại các tỉnh phía Bắc. Gần đây, loại quả này đã trở thành một mặt hàng có tiềm năng, mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân.
- Đặc điểm sinh trưởng cây na
Cây na là loại cây ăn quả có chu kỳ kinh tế ngắn hơn so với 1 số cây ăn quả khác, cây cao cỡ 2–5 mét, lá mọc xen ở hai hàng; hoa xanh, quả tròn có nhiều múi (thực ra mỗi múi là một quả), hạt trắng có màu nâu sậm. Na tương đối chịu rét. Mùa đông ngừng sinh trưởng, rụng hết lá mùa xuân ấm áp lại ra đợt lá mới.
Cây na có thể trồng trên nhiều loại đất, những tầng đất dày, mức nước ngấm sâu, độ pHKCl thích hợp là 6-7, nhưng 7-8 vẫn phát triển tốt. Na ưa đất thoáng, không nên trồng ở đất thấp úng. Ở nước ta, cây na trồng nhiều trên các loại đất phù sa, đất đỏ bazan, đất đá vôi.
Tuy chịu được đất cát xấu nhưng chỉ phát huy được ưu điểm nếu đất nhiều màu và không bón phân thì chóng già cỗi, nhiều hạt, ít thịt (cơm). Na chống úng kém nhưng chịu hạn tốt. Ở đất cát ven biển hay ở đất cao hạn gặp mùa khô, rụng hết lá, khi mùa mưa trở lại vào tháng 4 – 5 lại ra lá, ra hoa.
Thời điểm cây ra hoa vào khoảng tháng 2 hay tháng 3, thời gian cây nuôi cành nuôi quả vào tháng 6-7, sau thu hoạch, cần tỉa cắt cành, tạo tán cho cây vào tháng 9-11.
- Sử dụng chế phẩm vi sinh Michiannai cho cây na.
a) Giai đoạn kiến thiết cơ bản (KTCB)
- Bón lót: Mật độ trồng thường từ 1400-1600 cây/ha, trung bình là 1500 cây và trồng 2 vụ (vụ xuân và vụ thu). Trước khi trồng, bón mỗi hố bón 1,5 -2,0 kg CPVS Michiannai TDN + 1-2 lít dung dịch CPVS Michiannai THT đã pha loãng với nước tỷ lệ 1:200 +0,5- 1 kg vôi bột (nếu đất chua). Tất cả trộn đều với đất, lấp kín sau ít nhất 7 ngày mới đặt bầu (với na trồng bằng cây ghép).
- Bón thúc: Trong 1-3 năm đầu, hàng năm bón 4 đợt. Mỗi đợt cách nhau khoảng 3 tháng: tháng 2-3, 5-6, 8-9 và tháng 11-12. Có thể bón theo hốc, hốc cách gốc 40-50 cm nhưng thường bón theo tán lá, xẻ rãnh, bón phân, lấp đất.
Liều lượng sử dụng cho cây na, giới thiệu ở Bảng sau:
Liều lượng sử dụng cho cây na ở giai đoạn KTCB
| Tuổi cây | Liều lượng sử dụng các đợt (kg/cây) | Loại chế phẩm | ||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | Tổng | ||
| 1 | 1,5 | 1,5 | 3,0 | CPVS Michiannai TDN | ||
| 1lít | 1lít | 1lít | 1lít | 4,0 lít | CPVS Michiannai THT | |
| 2-3 | 2,0 | 2,0 | 4,0 | CPVS Michiannai TDN | ||
| 1lít | 1lít | 1lít | 1lít | 4,0 lít | CPVS Michiannai THT | |
Thời kỳ bón:
- Đợt 1: Tháng 2-3
- Đợt 2: Tháng 5-6
- Đợt 3: Tháng 8-9
- Đợt 4: Tháng 11-12
Bón theo tán lá, xẻ rãnh, rắc CPVS Michiannai TDN, tưới CPVS Michiannai THT rồi lấp kín đất.
b) Giai đoạn kinh doanh:
Trong giai đoạn kinh doanh có thể dùng các CPVS Michiannai để bón trong năm:
- Đợt 1: Trước lúc ra hoa (tháng 2-3):
- Đợt 2: Vào thời kỳ quả non (tháng 5-6):
- Đợt 3: Sau khi thu hoạch (tháng 9-10):
Liều lượng bón theo tuổi cây và thời kỳ bón trong năm xem Bảng sau:
Liều lượng sử dụng cho cây Na ở giai đoạn kinh doanh
| Tuổi cây | Liều lượng sử dụng các đợt (kg/cây) | Loại chế phẩm | |||
| 1 | 2 | 3 | Tổng | ||
| 4-5 | 1,5 | 1,5 | 3,0 | CPVS Michiannai TDN | |
| 1lít | 1lít | 1lít | 3lít | CPVS Michiannai THT | |
| 6-7 | 1,5 | 2,0 | 3,5 | CPVS Michiannai TDN | |
| 1lít | 1lít | 1lít | 3lít | CPVS Michiannai THT | |
| >8 | 2,0 | 2,0 | 4,0 | CPVS Michiannai TDN | |
| 1lít | 1lít | 1lít | 3lít | CPVS Michiannai THT | |
Bón theo tán lá, xẻ rãnh, rắc CPVS Michiannai TDN, tưới CPVS Michiannai THT rồi lấp kín đất.
Lưu ý:
- Sử dụng CPVS Michiannai THT và CPVS Michiannai TDN vào lúc sáng sớm, chiều mát hoặc ngày râm mát, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, bón xong phải vùi lấp đất ngay.
- Tưới CPVS Michiannai THT quanh gốc cây hoặc có thể qua hệ thống tưới nhỏ giọt.
- Lắc đều CPVS Michiannai THT trước khi sử dụng.
- Khi bón CPVS Michiannai TDN cần xẻ rãnh bón xong lấp đất ngay, kết hợp phun hoặc tưới CPVS Michiannai THT đã pha loãng như hướng dẫn.
- Với loại bệnh hại cây na, khi mới phát hiện, sử dụng CPVS Michiannai NVD pha với tỉ lệ 1 lít chế phẩm pha với 50 lít nước phun đều lên cây và quanh khu vực vùng gốc sẽ hạn chế và ngăn chặn lây lan bệnh.